Hieronder 50 voorbeelden van normen en waarden.
De meesten zullen door velen als volstrekt logisch en vanzelfsprekend ervaren worden.
Er zijn talloze ongeschreven gedragsregeltjes, waar we ons in het dagelijks leven netjes volgens de norm naar gedragen.
Vaak gebeurt dat vrijwel vanzelf, zonder er over na te denken, zó zit het in ons systeem verankerd.
50 Normen en waarden voorbeelden
- Norm: Als de trein aankomt, wacht je even tot de mensen uitgestapt zijn, alvorens zelf in te stappen.
Waarde: Geduld - Norm: Als je in- en uit de lift stapt, groet je netjes de anderen in de lift.
Waarde: Vriendelijkheid, Beleefdheid - Norm: Als iemand achter je in de rij voor de kassa maar één artikel wil afrekenen, terwijl jij een hele kar vol hebt, vraag je of die persoon even voor wilt.
Waarde: Vriendelijkheid - Norm: In een rij wacht je netjes tot je aan de beurt bent.
Waarde: Geduld, Respect - Norm: Je staat op voor ouderen of zwangere vrouwen, bijv, in het openbaar vervoer.
Waarde: Respect voor ouderen / anderen - Norm: Als de kassière je teveel geld teruggeeft, dan zeg je dat en geef je dat weer terug.
Waarde: Eerlijkheid - Norm: Als iemand je de weg vraagt, help je die persoon door het te uit te leggen.
Waarde: Behulpzaamheid - Norm: Als je het niet met iemand eens bent, ga je niet gelijk schelden of slaan.
Waarde: Verdraagzaamheid, Zelfbeheersing - Norm: Als je zegt dat je iemand helpt, dan doe je dat ook.
Waarde: Trouw - Norm: Als iemand, een meerdere bijvoorbeeld, je opdraagt wat te doen, dan doe je dat.
Waarde: Gehoorzaamheid - Norm: Als een oudere valt, help je hem of haar overeind.
Waarde: Behulpzaamheid
- Norm: Iemand uitlachen is niet leuk.
Waarde: Respect voor anderen - Norm: Als je iets van iemand hebt geleend, dan geef je dat ook weer terug.
Waarde: Verantwoordelijkheid, Respect voor andermans spullen - Norm: Als je een verkering hebt, ga je niet met een ander zoenen.
Waarde: Trouw, Respect voor de ander - Norm: Als je in de lift staat, laat je geen windjes.
Waarde: Beleefdheid, Rekening houden met anderen - Norm: Als iemand bij het stoplicht even voor wil met de auto, dan laat je die persoon voor.
Waarde: Vriendelijkheid - Norm: Als iemand geld opneemt bij de pinautomaat, hou je afstand.
Waarde: Respect voor privacy - Norm: Als iemand je helpt met iets, bedank je die persoon.
Waarde: Dankbaarheid, Beleefdheid - Norm: Je houdt de deur open voor degene achter je.
Waarde: Beleefdheid, Behulpzaamheid - Norm: Wanneer je je kind ziet of je partner, kus of knuffel je die.
Waarde: Liefde - Norm: Wanneer je aan het werk bent, ga je niet urenlang privé bellen.
Waarde: Gehoorzaamheid - Norm: Als je iets ergens van vindt, mag je dat gewoon zeggen.
Waarde: Vrijheid van meningsuiting - Norm: Je houdt hierbij echter wel rekening met de gevoelens van anderen.
Waarde: Respect voor anderen, Mededogen
- Norm: Wanneer je ziet dat iemand geld laat vallen, zeg je dat tegen die persoon.
Waarde: Eerlijkheid - Norm: Wanneer degene naast je allemaal muntjes laat vallen, help je ze even op te rapen.
Waarde: Behulpzaamheid - Norm: Je gooit geen afval uit je auto.
Waarde: Respect voor het milieu - Norm: Als je ergens niet mag roken, dan doe je dat niet.
Waarde: Gehoorzaamheid, Respect voor anderen - Norm: Ik mag gaan en staan waar ik wil.
Waarde: Vrijheid - Norm: Ouderen spreek je met “u” aan.
Waarde: Beleefdheid, Respect - Norm: Wanneer iemand bij je op bezoek komt, biedt je iets te drinken aan.
Waarde: Beleefdheid, Vriendelijkheid - Norm: Als je je aan iemand voorstelt, geef je die persoon een hand.
Waarde: Gelijkwaardigheid, Beleefdheid, Respect - Norm: Als je in de trein zit, draai je gaan harde muziek.
Waarde: Respect voor anderen / orde - Norm: Als je de kans hebt iemand te helpen, dan doe je dat.
Waarde: Behulpzaamheid - Norm: Als je hard werkt, verdien je geld en kun je lekker op vakantie.
Waarde: Geld verdienen, Geluk, Plezier - Norm: Je eet niet iedere dag patat.
Waarde: Gezondheid - Norm: Als je op een scooter rijdt, doe je een helm op.
Waarde: Veiligheid - Norm: Je slaat je hond niet.
Waarde: Respect voor dieren - Norm: Wat gij niet wilt dat u geschiedt, doe dat ook een ander niet.
Waarde: Gelijkwaardigheid, Religie - Norm: Je draait midden in de nacht geen harde muziek, terwijl de buren liggen te slapen.
Waarde: Respect voor anderen
- Norm: Als je iets gestolen hebt, dan wordt je daarvoor gestraft.
Waarde: Rechtvaardigheid - Norm: Je laat de ander netjes uitspreken tijdens een gesprek.
Waarde: Respect - Norm: Als iemand iets goeds heeft gedaan, dan je een complimentje.
Waarde: Vriendelijkheid, Respect - Norm: Als je iemand iets wil vragen (op straat / in de winkel), dan groet je eerst even.
Waarde: Vriendelijkheid, Beleefdheid - Norm: Je kauwt geen kauwgom als je met iemand praat.
Waarde: Respect, Beleefdheid - Norm: Je schept niet op.
Waarde: Bescheidenheid - Norm: Als je iets doet, dan doe je het goed.
Waarde: Passie, Discipline - Norm: Als een vriend wordt lastig gevallen, neem je het voor hem op.
Waarde: Loyaliteit, Trouw, Vriendschap - Norm: Als je ziet dat de luier van je baby vol is, dan verschoon je die.
Waarde: Zorgzaamheid - Norm: Als iemand onrecht wordt aangedaan, dan zeg je daar wat van.
Waarde: Rechtvaardigheid - Norm: Als iemand je wat vertelt in vertrouwen, dan hou je dat voor je.
Waarde: Integriteit
Zoveel normen en zoveel waarden.
Ze kunnen echter enorm verschillen of zelfs botsen per samenleving of cultuur.
Bekijk hier voorbeelden van hoe normen en waarden kunnen verschillen per samenleving >>